ΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

ΣΕ ΜΟΝΑΔΙΚΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ

ΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΕ ΜΟΝΑΔΙΚΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΙΒΕΡΗ

Ο τίτλος θα μπορούσε να είναι «Ad perpetuam rei memorum» όπως έλεγαν οι Λατίνοι ή «προς διαιώνιση της μνήμης» καθώς από το 1960 μέχρι το 2004 συνέβησαν τόσα πολλά στους Ολυμπιακούς Αγώνες και είχα την τύχη να τα γνωρίσω από μέσα. Με  11 παρουσίες και εναλλαγές ιδιοτήτων: ως Αθλητής, ως Αρχηγός, ως Φίλαθλος, ως Δημοσιογράφος ή ως Press Attache.

          1960 ΡΩΜΗ:

          Οι Ιταλοί διοργάνωναν τους αγώνες, στη Ρώμη και τη Νάπολη, για πρώτη φορά στην ιστορία τους και πρώτοι αυτοί από τους ηττημένους του Β’ ΠΠ. Πέτυχαν την αρτιότητα της εκτέλεσης, στη φιλοξενία, αλλά και στην έμπνευση, καθώς καθιέρωσαν το σύγχρονο τρόπο απονομής των μεταλλίων με – την υπόκλιση του αθλητή – και το κρέμασμα στο στήθος. Μέχρι τότε το μετάλλιο εδίδετο σε κουτί στο χέρι. Έτσι το παρέλαβε ο Γιώργος Ρουμπάνης το 1956 στη Μελβούρνη.

          1972 ΜΟΝΑΧΟ: Δεύτερη παρουσία μου σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Αυτή τη φορά ως δημοσιογράφος και αφού είχα χάσει την πρόκριση ως Σκοπευτής το 1964, ενώ το Μέξικο του 1968 φάνταζε ως μακρινό και πολυέξοδο για την «Αθλητική Ηχώ».

          Περίμενα ότι οι μεθοδικοί Γερμανοί θα τηρούσαν το λόγο τους και θα είχαν ετοιμάσει τα ηλεκτροκίνητα οικολογικά λεωφορεία για τους αθλητές. Δεν το κατόρθωσαν. Ούτε μέχρι σήμερα. Ίσως υπάρχουν άλλοι λόγοι.

          Οι οργανωτές προσπάθησαν να επιτύχουν το καλύτερο, αλλά κατάστρεψε την ιστορία των Αγώνων η επίθεση των Αράβων στην Αποστολή  των Ισραηλινών. Μέχρι τότε τα Ολυμπιακά Χωριά ήσαν τελείως αφύλακτα, διότι δεν υπήρχε προηγούμενο επίθεσης ώστε να υπάρχει λόγος.

          Στο Κίελο ο Ηλ. Χατζηπαυλής κέρδισε στην Ιστιοπλοΐα  (και πάλι μετά το 1960) μετάλλιο, 

αλλά ο Πέτρος Γαλακτόπουλος έχασε από τα χέρια του το Χρυσό. 

Σοβαρές αλλά χωρίς συνέχεια οι παρουσίες των Σπήλιου Ζαχαρόπουλου, Βασίλη Παπαγεωργόπουλου, Χρήστου Παπανικολάου, Βαγγέλη Οικονομάκου, Ανδρέα Βγενόπουλου και Χρήστου Ιακώβου που βέβαια κατετάγη 5^ος στην Άρση Βαρών.

1976 ΜΟΝΤΡΕΑΛ:  Η μεταπολίτευση ήταν γεγονός, Πρόεδρος της ΕΟΕ (τότε ΕΟΑ) ο Γεώργιος Αθανασιάδης και Αρχηγός της Αποστολής. Ως ιδιοκτήτης και Διευθυντής της Εφημ. «Βραδυνή» δεν μπορούσε να μην έχει απεσταλμένο στους Αγώνες. Ήμουν στο επιτελείο της εφημερίδας από τριετίας περίπου. Δεύτερη επίσκεψη στον Καναδά (πρώτη το 1967 στο Τορόντο). Πρώτη και  στο ημιτελές Στάδιο της Οργάνωσης. Έτοιμο στα λειτουργικά του, αλλά η σκεπή του δεν ήταν ολοκληρωμένη. Κακός σχεδιασμός εκτέλεσης ή οικονομικά προβλήματα, συμβαίνουν αυτά και στα πλούσια κράτη. Τρομοκρατία δεν υπήρχε αλλά διεθνή πολιτικά προβλήματα με την αντίδραση των 22 αφρικανικών κρατών για την παρουσία της Νοτίου Αφρικής. Εν πάση περιπτώσει. Για πρώτη φορά αγώνες γυναικών στο Μπάσκετ, την Κωπηλασία και το Χάντμπωλ, αλλά μας μάγεψε όλους η 14χρονη Νάντια Κομανέτσι με την τέλεια απόδοσή της στη Γυμναστική και το μοναδικό «10»  στη βαθμολογία. Αργότερα θα μάγευε στο Βουκουρέστι και τον υιό του δικτάτορα Τσαουσέσκου.

Από τους αθλητές μας περιμέναμε μια διάκριση αλλά δεν ήρθε. Στη Σκοποβολή ο Λάμπης Μάνθος είχε πριν από λίγο καιρό σημειώσει 600/600 στην Ελλάδα, αλλά την ημέρα του αγώνα φύσαγε τρομερά. Νικητής ο Δυτικο – Γερμανός Καρλχάιντζ Σμίτσεκ με 599/600 (ατομικό του ρεκόρ και ισοφάριση Ευρωπαϊκού). Άλλοι δική μας ο Γιώργος Αγριμανάκης, ο Δημήτρης Κυτέας, ο Μιχάλης Κούσης (στο Μαραθώνιο) βέβαια ο Χρήστος Ιακώβου. Αυτή τη φορά κατατάχθηκε 4^ος ο Νίκος Ηλιάδης στα 85 κιλά της Άρσης Βαρών με 340 κιλά, αλλά σε 2 κινήσεις (150 – 190) και όχι σε 3 κινήσεις όπως το 1972 ο Χρήστος Ιακώβου (170 – 137,5 – 182,5).

1980 ΜΟΣΧΑ: Οι ΧΧΙΙ Αγώνες σημαδεύτηκαν από το μποϊκοτάζ του Τζίμυ Κάρτερ που περιόρισε τη συμμετοχή σε 80 χώρες που ήταν η μικρότερη από το 1956. Αλλά το χαρακτηριστικό τους ήταν άλλο. Οι αγώνες αυτοί ήσαν οι τελευταίοι με διοργάνωση κρατικής ενίσχυσης και εποπτείας. Κάτι περισσότερο, εκεί έγιναν υπό απόλυτη στρατιωτική τάξη, αλλά χωρίς έλεγχο αναβολικών. Έτσι οι κολυμβήτριες της Ανατολικής Γερμανίας κέρδισαν (ξανά) ένδεκα από τα 13 αγωνίσματα, ενώ οι κωπηλάτες της (συνολικά 54) έφυγαν όλοι από τη Μόσχα με μετάλλιο.

Ο Πρόεδρος της τωρινός Οργανωτικής Επιτροπής των Ολυμπιακών του Λονδίνου Σεμπάστιαν Κόε κέρδισε στη Μόσχα το πρώτο του μετάλλιο στα 1.500μ. με 3.38,40, ξανακέρδισε το 1984 με χρόνο 3.32,53 ενώ στο ενεργητικό του είναι και 2 αργυρά στα 800μ. Άξιος ο τίτλος του ως Λόρδος. Από ελληνικής πλευράς η συγκίνηση στη μάχη του Στέλιου Μυγιάκη, ιδίως στον τελικό της Πάλης με τον Ούγγρο Ίστβαν Τοτ που απέφευγε τον αγώνα γιατί πλεονεκτούσε στα σημεία. 

 Στέλιοs Μυγιάκηs  

Τελικά το Χρυσό Μετάλλιο έγινε δικό μας με «πασσίφ». Άλλοι διακριθέντες αθλητές μας ήσαν οι αφοί Καραγιώργου στο Βάδην, ο Μπάμπης Χολίδης στην Ελληνορωμαϊκή, ο Χατζηιωαννίδης στην Ελευθέρα, η ομάδα Πόλο που πήρε την 8^η θέση (με Κεφαλογιάννη, Μουδάτσιο, Καπράλο, Γαρύφαλλο, Αρώνη κ.λ.π.) και η Μαρία Λάμπρου – Τελώνη, η οποία στη δεύτερη ολυμπιακή συμμετοχή της πήδησε 6.37 (έναντι 6.13 της πρώτης το 1976). Αντίθετα η Σοφία Σακοράφα είχε πάλι 3 άκυρες βολές όπως και το 1976.

1984 ΛΟΣ ΑΝΤΖΕΛΕΣ: Στην 5^η παρουσία μου στους Ολυμπιακούς, ως Αρχηγός της Σκοπευτικής Ομάδας αυτή την φορά, συνάντησα εντελώς διαφορετικές συνθήκες. Η οικονομική ισχύς και η διάσωση των αγώνων στηρίζετο στους Χορηγούς. Η TV είχε ενσκήψει αδίστακτη όπως ακριβώς και τα ηλεκτρονικά μέσα. Αποτέλεσμα κέρδος 223 εκατ. δολάρια. Η νέα εποχή είχε αρχίσει. Βέβαια υπήρξε και το αντίστροφο μποϋκοτάζ με 14 κράτη να απέχουν αλλά 140 να μετέχουν. Ακόμη 56 χρόνια αφ’ ότου οι ιατροί είχαν αποφανθεί ότι οι γυναίκες που θα τρέξουν πάνω από 800μ. θα γεράσουν γρήγορα, ο γυναικείος μαραθώνιος προστέθηκε στο πρόγραμμα. Νέα αγωνίσματα γυναικών ήσαν επίσης η ποδηλασία ανοικτού δρόμου, η ρυθμική γυμναστική και η συγχρονισμένη κολύμβηση. Μορφή των αγώνων ο έγχρωμος Καρλ Λούις που ισοφάρισε τον τετραπλό θρίαμβο του Τζέσσε Όουενς το 1936 κερδίζοντας 4 χρυσά (100 – 200 – 4Χ100, μήκος) όμως όχι τόσο καθαρά όσο ο συμπατριώτης του στο Βερολίνο.

Από ελληνικής πλευράς η μεγαλύτερη διάκριση προήλθε από το Δημήτρη Θανόπουλο στην Ελληνορωμαϊκή. Κατάκτησε το Αργυρό Μετάλλιο και ήταν η έκπληξη γιατί δεν ανεμένετο αυτός να είναι ο κορυφαίος από τους 9 παλαιστές μας. Άλλοι που αγωνίσθηκαν αξιοπρεπώς οι Ιγνάτιος Ψυλλάκης, Δημήτρης Καττής, Ηλίας Κελεσίδης, Νίκος Ηλιάδης, Άγη Κασούμη και βεβαίως η ομάδα Πόλο με τους Κεφαλογιάννη, Μουδάτσιο, Σελετόπουλο, Βώσσο, Καπράλο, Μαυρωτά κ.λ.π

1988 ΣΕΟΥΛ: Η Νότιος Κορέα άλλαξε το πολίτευμά της σε Δημοκρατία για να αναλάβει τους Αγώνες, να γίνει αποδεκτή παγκόσμια, σε μια αντιδιαστολή με τη Βορ. Κορέα και να εκσυγχρονισθεί αθλητικά, κοινωνικά αλλά και βιομηχανικά, με την αμέριστη συμπαράσταση των ΗΠΑ. Συγκινησιακή η έναρξη με λαμπαδηδρόμο στο Στάδιο τον 76 χρόνων Κορεάτη Σον Κέε Σουνγκ νικητή του Ολυμπιακού Μαραθωνίου το 1936 στο Βερολίνο (αναγκαστικά) με τα Ιαπωνικά χρώματα και το ιαπωνικό όνομα Κίτεϊ Σον. Το Πινγκ – Πονγκ προστέθηκε στους Αγώνες και τα Χρυσά κατέκτησαν Νότια Κορέα και Κίνα, ενώ ο υιοθετηθείς από ελληνικό  ζευγάρι των ΗΠΑ Γρηγόρης Λουγκάνης κατέκτησε και τις 2 καταδύσεις παρά τον τραυματισμό του στα προκριματικά.

Οι Αγώνες είχαν χορηγούς, είχαν την κρατική εποπτεία, είχαν τη βοήθεια και την προστασία των ΗΠΑ, αλλά είχαν και τους αντιπάλους συμπατριώτες τους του Βορρά που απείχαν. Η Ελληνική Αποστολή, παρά την απόσταση ήταν αρκετά μεγάλη με 57 αθλητές από 10 αθλήματα με τον Μπάμπη Χολίδη 

ως Σημαιοφόρο στην έναρξη και ως καλύτερο αθλητή μας στο τέλος αφού στα 57κ. της Ελληνορωμαϊκής κατόρθωσε να κατακτήσει και πάλι το Χάλκινο όπως το 1984 στο Λος Άντζελες.

1992 ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ: Ο τότε Πρόεδρος της ΔΟΕ Χουάν Αντώνιο Σάμαρανκ, ήταν βέβαια Μαδριλιέρος, αλλά ακριβώς γι’ αυτό ήθελε και πέτυχε να οργανώσουν οι Καταλανοί τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μέχρι την τέλεσή τους κινήθηκαν παντού στο γνωστό στυλ ανεξαρτοποίησης. Ακόμη και στο Αρχαίο Στάδιο της Ολυμπίας, στην Αφή της Φλόγας, όπως και στο Παναθηναϊκό Στάδιο αναρτήθηκαν πανό, τα οποία τρέξαμε και κατεβάσαμε χωρίς συνέχεια.

Στο μεταξύ κοσμογονικές αλλαγές είχαν σημειωθεί στο μεσοδιάστημα. Το τέλος του «Apartheid» και επιστροφή της Ν. Αφρικής στους Αγώνες, η πτώση του τείχους του Βερολίνου και επανένωση της Γερμανίας. Η διάλυση της ΕΣΣΔ και ο σχηματισμός 15 κρατών, με επανεμφανίσεις (π.χ Εσθονία ή Λετονία) ή πρωτοεμφανίσεις χωρών. Αλλά υπήρχαν και νέα προβλήματα όπως της Γιουγκοσλαβίας ή της Υεμένης. Αλλά και καθαρά αθλητικές αλλαγές σημειώθηκαν. Το Μπέιζμπολ, το  Μπάντμιτον και  το Τζούντο γυναικών προστέθηκαν στους Αγώνες (τα αγωνίσματα έφθασαν τα 257) ενώ το Μπάσκετ έμεινε ανοικτό και στους επαγγελματίες με αποτέλεσμα να απολαύσουμε τους Τζόνσον, Τζόρνταν, Μπέρντ, Μπάρκλεϋ κ.λ.π.

Από ελληνικής πλευράς το θαύμα ήρθε από τον θρίαμβο της Βούλας Πατουλίδου.

Ήμουν στο Στάδιο στο σημείο του τερματισμού και χάρηκα την κούρσα από την αφετηρία μέχρι  το φίνις και όχι μόνο. Η προηγούμενη μεγαλύτερη διεθνώς επιτυχία της ήταν η 2^η θέση στους Μεσογειακούς. Πήγε στη Βαρκελώνη με 12.96 (στα 100 εμπόδια ασφαλώς) το βελτίωσε στα προκριματικά με 12.71 και στον τελικό σημείωσε 12.64. Βέβαια βοήθησαν και οι συγκυρίες. Η Λιουντμίλα Ναροζιλένκο με 5 φοβερούς χρόνους τη χρονιά έφυγε από τα ημιτελικά τραυματισμένη, ενώ η Γκάιλ Ντήβερς (νικήτρια στα 100 απλά στη Βαρκελώνη με 10.82) κτύπησε στο τελευταίο εμπόδιο, γιατί βγήκε πολύ μπροστά. Η Βούλα έγινε έτσι η πρώτη Ελληνίδα με μετάλλιο στο στίβο και βεβαίως η πρώτη ανεξαρτήτως φύλου με Χρυσό Μετάλλιο μετά τον Τσικλητήρα το 1912. Το ωραίο είναι ότι η 2^η Λα Βόννα Μάρτιν (με χρόνο 12.69) στη συνέχεια αποκλείσθηκε λόγω αναβολικών.

Ο Πύρρος Δήμας ήταν η δεύτερη μεγάλη  μας επιτυχία. Το Χρυσό Μετάλλιό του υπήρξε η αρχή μιας σειράς μεταλλίων που τον έφεραν στην παγκόσμια κορυφή.

 Ήταν και είναι ο μοναδικός Αρσιβαρίστας με 4 μετάλλια σε 4 Ολυμπιακούς Αγώνες. Δεν αναρριχήθηκε μόνο στα Βουνά της Πίνδου για να επιστρέψει στην πατρίδα του πατέρα του, αναρριχήθηκε και στην κορυφή της υφηλίου.

1994 ΛΙΛΛΕΧΑΜΕΡ: Οι Σκανδιναβικές χώρες αποτελούν την κοιτίδα των Χειμερινών Σπορ, αλλά οι Ιταλοί το 1911 πρώτοι κατέθεσαν πρόταση στην ΔΟΕ να τελούνται Χειμερινοί Ολυμπιακοί. Άρχισαν το 1924 στο Σαμονί (Γαλλία) και συνεχίστηκαν το 1928 στο Σαιν Μόριτς (Ελβετία) με την Νορβηγίδα Σόνια Χένι να γίνεται η πρώτη βεντέτα του Καλλιτεχνικού Πατινάζ..

Στο μικρό αλλά γοητευτικό Λίλλεχαμερ στο κέντρο των νοτίων περιοχών οι Νορβηγοί τέλεσαν για δεύτερη φορά Ολυμπιακούς Αγώνες (με πρώτη το 1952). Είναι γοητευτικό να βρίσκεσαι στην καρδιά της οργάνωσης ως Press Attache, να ζεις τον παλμό των κορυφαίων αθλητών, αλλά και να προβληματίζεσαι, εάν πέρα από αυτό το 20ήμερο μπορείς να ζεις μόνιμα στον παγωμένο βορρά με 10 έως 30 βαθμούς κάτω από το μηδέν και με ανθρώπους από κάθε άποψη διαφορετικούς. Τα θερμαινόμενα πεζοδρόμια, τα ζεστά ξύλινα σπίτια, τα θαυμάσια μαγαζιά, η ευγένεια και η καθαριότητα δεν αρκούν.

Εκτός από τους εντυπωσιασμούς που προέρχονται από πολλά αγωνίσματα όπως το «μπομπ - σλέιτ», τα άλματα, το γιγαντιαίο σλάλομ κ.λ.π. ο βορράς έχει και άλλα να σε μαγέψει όπως τους τεράστιους παγωμένους καταρράκτες και τις μοναδικές φωτογραφίες που μπορείς να τραβήξεις όταν ο ήλιος φανεί στην πεντακάθαρη ατμόσφαιρα.

Από ελληνικής πλευράς  και συμμετοχής είναι φυσικό να αρκούμεθα στην παρουσία και όχι την διάκριση. Από το 1936 και την πρώτη μας συμμετοχή στο Γκάρμις – Πάρτενκιρχεν με τον Έλληνα του εξωτερικού  Δημήτρη Νεγρεπόντη μέχρι σήμερα έχουμε ελάχιστα: τον Άγγελο Λεμπέση που αγωνίσθηκε το 1952 και έφθασε μέχρι Πρόεδρος της ΕΟΕ, τον Αθανάσιο Τζάρτζανο που έγινε Πρόεδρος της ΔΟΑ, τον καταδρομέα Δημήτρη Πάππο που είδε και τα 2 παιδιά του να γίνονται χειμερινοί Olympians και την Θωμαής Λεφούση από τη Νάουσα να ανοίγει τους χειμερινούς δρόμους και στις γυναίκες.

1996 ΑΤΛΑΝΤΑ: Αρκετοί πίστευαν ότι στα 100χρονα των Αγώνων θα αναλαμβάναμε την οργάνωση, αλλά η ΔΟΕ με 51 – 53 ψήφους διαφορετικά απεφάνθη. Οι Χορηγοί και οι κεφάτοι εθελοντές (αλλά αδαείς) δεν δικαίωσαν την Πολιτεία της Τζώρτζια και τις φιλοδοξίες της. Τα μεταφορικά μέσα δεν επαρκούσαν, η κατανομή των αγώνων χαοτική, τα ηλεκτρονικά αρχέγονα συχνά –πυκνά μπλοκαριζόμενα αλλά η ιατρική κάλυψη ταχύτατη, την χρειαστήκαμε τόσο ο φωτορεπόρτερ Ανδρέας Καλογερόπουλος όσο και εγώ.

Τα μέτρα προστασίας ήταν έντονα έως εκνευριστικά αλλά δεν απέφυγαν την τρομοκρατική ενέργεια στο Ολυμπιακό Πάρκο όπου από την βόμβα σκοτώθηκε ένας και τραυματίσθηκαν 110.

Οι προσωπικότητες των Αγώνων, όπως ο Κάρλ Λούις στο Στίβο, ο Αλεξάντερ Καρέλιν στην Πάλη, ο Στηβ Ρέντγκρειφ στην Κωπηλασία, ο Ναίμ Σουλεϊμάνογλου στην Άρση Βαρών δεν μπόρεσαν να δώσουν χρώμα στους Αγώνες. Περισσότερο το κατόρθωσαν οι αθλητές στο (μεικτό πλέον) Χωριό με τις δικές τους επαφές και ανταλλαγές.

Από ελληνικής πλευράς οι Αγώνες πρέπει να περιλαμβάνονται στους πλέον επιτυχημένους. Κατά την ταπεινή μου άποψη κυρίαρχη η Νίκη Μπακογιάννη με το 2,03 στο Ύψος (ατομικό ρεκόρ) και το Αργυρό Μετάλλιο. Σε οποιαδήποτε άλλη Ολυμπιάδα με το 2,03 θα ήταν πρώτη (ακόμη και στην επομένη το 2000) αλλά η Κωνσταντίνοβα τη χρονιά εκείνη δεν παιζότανε. Ακολούθως ο 19χρονος Ιωάννης Μελισσανίδης φοιτητής της Ιατρικής στην πρώτη δική του συμμετοχή και την πρώτη ελληνική ανδρική συμμετοχή από το 1896. Πρώτος στο έδαφος της Ενόργανης με 9.850β ενώ και στις προκρίσεις ήταν πρώτος με 9.800β. Ήταν απολαυστικός και πρόσφερε θέαμα χορευτού των Μπολσόι. Κάτι που αιφνιδίασε και τους κριτές, αλλά το αποδέχτηκαν ως νέα γραμμή.

Στην Άρση Βαρών και στα 83κ. ο Πύρρος Δήμας με 3 παγκόσμια ρεκόρ 180+212,5=392,5 εξαφάνισε τον μεγάλο αντίπαλό του Μαρκ Χούστερ (382,5). Οι δυο τους είχαν μια προϊστορία ετών. Στην κατηγορία των 99 κιλών, που ακολούθως καταργήθηκε ο Κάχι (ή Ακάκιος) Καχιασβίλι που το 1992 αγωνίσθηκε με την Ενωμένη Ομάδα (πρώην ΕΣΣΔ ή Γεωργία) σήκωσε 420 κιλά (παγκόσμιο ρεκόρ) στο ζετέ που ήταν και το δυνατό χαρτί του. Φυσικά θα αναφέρω και το 4^ο Χρυσό από τον Νίκο Κακλαμανάκη που το πήρε στα Μιστράλ, στη θάλασσα της Σαβάννα. Ήταν τότε ο εν ενεργεία παγκόσμιος πρωταθλητής και ο νικητής των προολυμπιακών του 1995 πάλι στη Σαβάννα.

2000 ΣΙΔΝΕΫ: Μακρινός κόσμος, διαφορά νοοτροπίας, κλίμα που επιδεικτικά παρουσιάζεται ως κυριαρχούμενο από μια ελεύθερη αντίληψη. Π.χ η παρέλαση του «τρίτου φύλου» στο Ολυμπιακό Στάδιο. Από την άλλη πλευρά η ιστορία των Αβοριγίνων αλλά και το παρόν καθόλου δεν κολακεύουν τους αφιχθέντες τα τελευταία 250 χρόνια.

Η συμμετοχή των αθλητών, παρά την απόσταση και τους περιορισμούς έφθασε στον αριθμό ρεκόρ των 10.649. Σ’ αυτό βέβαια βοήθησε και η προσθήκη (για πρώτη φορά) νέων αγωνισμάτων, όπως το Τρίαθλο, το Ταεκβοντό, οι συγχρονισμένες καταδύσεις, η Άρση Βαρών Γυναικών και Πόλο – Μοντέρνο Πένταθλο επίσης στην ίδια κατηγορία. Σε αυτά τα αγωνίσματα κερδίσαμε ένα Χρυσό Μετάλλιο με τον Μιχάλη Μουρούτσο, στα 58 κιλά του Ταεκβοντό, όπου ήταν ήδη Ευρωπαίος πρωταθλητής. Δυστυχώς στα Βαρέα ο Αλέξανδρος Νικολαΐδης είχε μεγάλη ατυχία   να σπάσει το πόδι του στη διάρκεια των Αγώνων και να χάσει ένα σίγουρο μετάλλιο. Την αξία του απέδειξε στη συνέχεια όπου παραμένει έκτοτε στην κορυφή.

Οι Έλληνες της Αυστραλίας είναι αρκετοί και όλοι τους, ή σχεδόν όλοι τους ιδιαίτερα θερμοί. Θα μείνω σε μια περίπτωση όμως. Στον Μιχάλη Διαμάντη που αγωνίσθηκε ως  Michael Diamond και νίκησε στο Τραπ με 147/150 αλλά δεν θέλει να ακούσει για Ελλάδα. Είναι ένας δύσκολος χαρακτήρας με ποικίλα προβλήματα. Η μητέρα του μια μαυροφορεμένη αλλά άριστη Ελληνίδα είναι τελείως διαφορετική. Μίλησα αρκετά μαζί της και κατάλαβα ότι έχει υποφέρει τα πάνδεινα.

2004 ΑΘΗΝΑ: Τα 3 πλέον οικονομικής κατασκευής Σκοπευτήρια σε Ολυμπιακούς Αγώνες υπήρξαν τα εξής. Το Σκοπευτήριο της Μόσχας το 1980, το οποίο προϋπήρχε και απλά επισκευάσθηκε. Το Σκοπευτήριο του Λος Άντζελες το 1984, το οποίο στην έρημο προς το Λας Βέγκας δημιουργήθηκε από «τοίχο» με αχυρόμπαλες, όχι αγορασμένες αλλά νοικιασμένες και τέλος το Σκοπευτήριο του Σίδνεϋ που έγινε σε ένα δάσος ευκαλύπτων με απλή και πρόχειρη φρουρούμενη περίφραξη και φθηνές προκατασκευασμένες εγκαταστάσεις.

Στην Ελλάδα ρίξαμε ατελείωτο μπετόν ανάμεσα σε δυο βουνά στο Μαρκόπουλο και φτιάξαμε ένα τεράστιο λευκό ελέφαντα. Για δεύτερη φορά μεγάλο σκοπευτήριο σε 20 χρόνια (η πρώτη ήταν στους Μεσογειακούς της Αθήνας). Αμφότερα δεν λειτουργούν.

Στους Ολυμπιακούς της Αθήνας δημιουργήθηκαν νέα ρεκόρ χωρών (201) και αγωνισμάτων (301) αλλά όχι αθλητών (10.560) όμως για πρώτη φορά αγωνίσθηκαν γυναίκες στο Στάδιο της Αρχαίας Ολυμπίας στη Σφαιροβολία (και οι άνδρες βέβαια), ενώ ο Μαραθώνιος έγινε στην ίδια διαδρομή του 1896. η Τοξοβολία τελέσθηκε στο Καλλιμάρμαρο που έτσι φιλοξένησε Ολυμπιακούς Αγώνες το 1896, το 1906 και το 2004 για να αποκτήσει άλλο ένα τίτλο.

Στις εγκαταστάσεις του Ομίλου Τένις λειτούργησε πρωτοποριακά το «Reunion Center» ή «Σπίτι του Αθλητού» κατά υποδειγματικό τρόπο στηριχθέν στην Χορηγία της Citi Bank και την εθελοντική συνεισφορά των Ελλήνων Olympians της ΕΣΟΑ, αλλά οι αγώνες μας κόστισαν περισσότερο του δέοντος και δικαίωσαν τους αρνητές τους.